Tıp dilinde ürtiker olarak adlandırılan kurdeşen genellikle şiddetli kaşıntılı, deride kabarık kızarıklıklarla kendini gösteren geçici bir alerjik döküntülü hastalıktır. Kurdeşen çok sayıda farklı uyarana karşı kişinin savunma mekanizmasının verdiği aşırı cevap sonucunda gelişir. Her iki cinste ve her yaşta görülebilir. Toplumda %10-20 oranında kişilerin hayatlarının herhangi bir döneminde kurdeşen geçirdikleri bildirilmektedir. Ani başlayan ve kısa süren durumlarda hastalığı oluşturan sebep genellikle daha kolay tespit edilebilirken uzun süreli, kronik devam eden kurdeşende sebebini bulmak bazen çok zor olabilmektedir. Kabarık kızarıklıklar birkaç milimetreden vücudun büyük bir kısmına kaplayacak boyutlara kadar değişik büyüklüklerde görülebilir. Yuvarlak, halka şekilli, coğrafik şekilli ve harita gibi şekiller çizebilir. Saçlı deri, avuç içi ve ayak tabanı dahil bütün vücuda yerleşebilirler. Kaşıntı genellikle geceleri artma gösterir, kaşıma sonucu döküntüler artar. İyileştiklerinde yerlerinde iz bırakmazlar. Şiddetli durumlarda daha derin dokular ve solunum yolu tutulumu sonucu gözkapakları, dudaklar daha az sıklıkta kulaklar, boyun, el ve ayak sırtları ve genital bölgelerde soluk pembe şişlik, ses kalınlaşması, nefes darlığı ve karın ağrısı olabilir. Sayısız faktör ürtiker sebebi olarak karşımıza çıkabilir. En çok karşılaştığımız sebepler şunlardır;

• İlaçlar; Her ilaç ürtiker oluşturabilir. Pensilin, aspirin, ağrı kesiciler, antibiyotikler gibi ilaçlar örnek gösterilebilir.
• Yiyecekler; En sık çocukluk çağında kurdeşen sebebi olurlar. Yumurta, kuru yemişler, deniz ürünleri, çilek, domates, peynir, baharatlar, inek sütü, kakao ve çikolata en iyi bilinen ürtiker sebebidirler. Salisilatlar ve bazı yiyecek katkı maddeleri ürtikere yol açabilir.
• Enfeksiyonlar; Diş absesi, tonsillit, sinüzit gibi enfeksiyonlar ürtiker sebebi olabilir. Hepatit virüsleri gibi bazı virüsler de ürtikere yol açabilir.
• Böcek ısırmaları; Bazen ısırık bölgesine sınırlı bazen de genel kurdeşen nedeni olabilirler.
• Solunumla giren allerjenler; Çiçek polenleri ve küf sporları gibi maddeler ürtiker nedeni olabilirler.
• İç hastalıklar; Endokrin bozukluklar, hepatitler, gebelik ve özellikle lenfoma ve lösemi başta olmak üzere kanser türleri ürtiker sebebidir.
• Psikolojik faktörler; Tek başına sebep olabileceği gibi diğer nedenler ile oluşan ürtikeri de artırabilir.
• Fizik ajanlar; Eksternal fizik etkilerle (basınç, soğuk, sıcak vs ) kurdeşene neden olabilir.
• Otoimmün faktörler; Kollejen doku hastalıkları, romatizmal hastalıklar ve tiroid hastalıklarında ürtiker gelişebilir.
• Genetik faktörlere bağlı bazı ürtiker formları gelişebilir.

Tedavide en önemli yaklaşım, ürtikere neden olan faktörün saptanıp uzaklaştırılması olmalıdır. Hastalar stresten, fizik aktiviteden, alkol, aspirin, boya ve prezervatif ihtiva edebilecek yiyeceklerden uzak tutulmalıdırlar. Göz ve dudak şişmesi, nefes darlığı, ses kalınlaşması veya karın ağrısı şikayetleri varsa vakit kaybetmeden hastaneye gidilmeli ve gerekli tedaviler başlanmalıdır.

İnternet Sitesi Aydınlatma Metnine ulaşmak için tıklayınız.